با گذشت نزدیک به دو نسل از زمان حمله عراق به ایران در شهریور سال 1359، به نظر می رسد در دو موضوع هم اکنون اجماع نسبی وجود دارد:

1) عراق متجاوز بود و به ایران حمله کرد.

2) با مشارکت مردم و نیروهای مسلح در دفاع، ارتش عراق در برابر ایران شکست خورد.

مفاهیم مورد اجماع بیانگر منطق پیروزی در جنگ است. در عین حال پرسش از امکان «اجتناب پذیری جنگ» از طریق مذاکره، ضرورت پایان دادن به جنگ با انتقاد از جنگ طولانی و فرسایشی، بیانگر اختلاف نظر درباره وقوع، ادامه و پایان جنگ است که ناظر بر رویکرد انتقادی به تجربه جنگ با عراق است. به میزان افزایش موارد مورد اجماع و کاهش موارد مورد اختلاف، میراث جنگ با عراق به عنوان تجربه زیسته جامعه ایران، ماندگار و راهنمای مواجهه با موارد مشابه در آینده خواهد شد. در غیر اینصورت ایجاد ابهام موجب تردید در مشارکت و تصمیم گیری در بزنگاه های تاریخی خواهد شد.

مطالب مرتبط:

- یادداشت ها و مطالب مربوط به تجربه جنگ