در تبیین رخدادهای جنگ ایران و عراق و در پاسخ به «چرایی واقعه»، نوعاً به علت خاصی اشاره می شود. در این روش در واقع ما یک «علت نهایی» را فرض قطعی می گیریم و سپس سایر علل را بر آن استوار می کنیم. نظر به اینکه «تسلسل علل» مانع از تبیین است، در نتیجه علت اصلی «احراز» شده و به معنای امر یقینی فرض می شود. 

با این مقدمه، پرسش این است که چرا امری که در یک زمان یقینی و احراز شده است، مانند «متجاوز بودن عراق» بعنوان علت جنگ میان دو کشور، در شرایط دیگری، مورد پرسش قرار می گیرد و به جای تأکید بر متجاوز بودن عراق، رفتارهای تحریک آمیز ایران مورد توجه و تأکید قرار می گیرد؟! ملاحظه یاد شده ناظر بر این پرسش است که، چرا و چگونه «احراز های تاریخی» با تغییر شرایط دگرگون می شود؟