همزمان با پیدایش و تشدید تنشهای سیاسی در کشور که پس از پیروزی انقلاب و در روند استقرار نظام و تعیین جهت گیریهای راهبردی - ساختاری شکل گرفته بود، حمله عراق به ایران، موجب تمرکز بر دفاع مردمی و همه جانبه در برابر تجاوز عراق، به جای تمرکز بر مناقشات سیاسی شد. پس از زمینگیر شدن ارتش عراق در مناطق اشغالی و کاهش التهابات ناشی از وقوع جنگ، مناقشات سیاسی در کشور مجدداً از سر گرفته شد. پیوستگی مناقشات سیاسی با مسائل جنگ در دو زمینه مطرح بود که همچنان نیز در باره آن بحث و گفتگو صورت می گیرد: