آغاز جنگ دشوارتر است یا پایان دادن به آن؟

سه شنبه ۱۶ آبان ۱۴۰۲

تجربه دو جنگ اخیر در «اوکراین» و «غزه» که پس از شروع، چشم انداز چگونگی و زمان پایان دادن به آن مبهم و دشوار شده است، همراه با «پرسش‌های چالش برانگیز و انتقادی» از علت وقوع جنگ ایران و عراق و طولانی شدن آن بمدت هشت سال، موجب توجه به اهمیت استفاده از تجربه جنگ با عراق در مواجهه با بحران‌های اخیر و طرح این پرسش شده است که با مقایسه دشواری‌های تصمیم گیری و مدیریت «آغاز و پایان دادن به جنگ»، کدامیک اهمیت بیشتری دارد؟ چنانکه در این پرسش قابل مشاهده می باشد، فرض بر این است که تصمیم‌گیری برای جنگ اساساً امر دشواری است، با این تفاوت که آغاز جنگ اجتناب‌ناپذیر نیست، ولی پایان دادن به جنگ اجتناب ناپذیر است. به همین دلیل تنگناهای تصمیم گیری و ضرورت خاتمه دادن به جنگ، در مقایسه با آغاز جنگ، بسیار دشوارتر است ...

برچسب ها:

آغاز جنگ

،

پایان جنگ

،

جنگ آینده

،

تجربه جنگ

استفاده از تجربه جنگ با عراق، در مواجهه با تهدید و جنگ

چهارشنبه ۱۰ آبان ۱۴۰۲

تجربیات تاریخی در حوزه‌های مختلف زمانمند است و تحت تأثیر شرایط مورد توجه و یا بی‌توجهی قرار گرفته و با گسست یا پیوستگی همراه می‌شود. با این مقدمه، این پرسش وجود دارد که تجربیات جنگ با عراق، در حوزه هدف‌گذاری، تصمیم گیری و اقدامات راهبردی، سیاسی و نظامی، چگونه برای مقابله با تهدیدات و مدیریت بحران و جنگ آینده قابل بهره برداری است؟

یکی از تناقضات اساسی در نقد و بررسی و استفاده از تجربیات گذشته، به ویژه در حوزه جنگ ایران و عراق این است که تأثیرپذیری تجربیات از شرایط و الزامات زمان، همچنین تغییر نسل، اهمیت تجربیات را به شرایط و زمان گذشته مشروط و محدود می‌کند. به همین دلیل تبیین «درس‌ها و دستاوردها»، به دلیل تغییر در شرایط تاریخی، با این توجیه که فهم از زمان گذشته و استفاده از تجربیات، مشروط به الزامات و شرایط گذشته است، در عمل نادیده گرفته می‌شود و یا به روش تبلیغاتی صورت می‌گیرد که پاسخگوی نیازها نخواهد بود. ...

برچسب ها:

تجربه جنگ

،

نقد و بررسی تجربیات

نقدی بر یک گفتگو درباره علت وقوع جنگ

چهارشنبه ۳ آبان ۱۴۰۲

گفتگوی آقایان مجید مختاری و محسن رخصت طلب، از راویان و پژوهشگران مرکز تحقیقات جنگ سپاه، با روزنامه اعتماد در تاریخ 26 مهر 1402، فارغ از آنچه بعنوان ترسیم شرایط سیاسی- نظامی کشور و تأثیر آن در وقوع جنگ، در پاسخ به پرسش‌ها گفته شده است، از منظر «دامنه و تنوع» پرسش‌های طرح شده در باره علت وقوع جنگ اهمیت دارد که، با استناد به نظرات و تحلیل افراد مختلف و اسناد موجود، صورت گرفته است. وضعیت یاد شده که بعبارتی اجتناب ناپذیر است، ناظر بر وجود یک دشواری اساسی در تبیین و تاریخ‌نگاری «علت وقوع» جنگ ایران و عراق است که موجب نگارش این جستار شده است. در این گفتگو پرسش‌های متنوع با نظر به آنچه در جامعه وجود دارد، طرح شده است، در حالیکه روشن نیست آیا پرسش کننده به نظرات باور دارد و صحت آن را در این گفتگو به آزمون گذاشته است یا بدنبال نقد این نظرات است؟ ...

برچسب ها:

پرسش های اساسی

،

علل وقوع جنگ

،

روزنامه اعتماد

نقش و کارکرد تجربه جنگ با عراق بمثابه «نظریه قدرت»

چهارشنبه ۲۶ مهر ۱۴۰۲

اظهارات منشه امیر به نقل از روزنامه کیهان، مبنی بر اینکه عملیات حماس در سرزمین‌های اشغالی در تاریخ 7 اکتبر( 15 مهر)، با تأثیر از تجربه جنگ با عراق صورت گرفته، فارغ از اینکه با چه هدفی بیان شده، موجب نگارش این جستار شده است. نظریه یادشده این پرسش قابل بررسی را در تقدیر خود دارد که؛ تجربه جنگ با عراق چه تأثیری بر شکل‌گیری الگوی استفاده از قدرت نظامی برای تأمین اهداف سیاسی داشته است؟ به نظرم این موضوع را نمی‌توان نادیده گرفت که کارکرد تجربه جنگ با عراق، نظام ادراکی و مفهومی جامعه ایران و ساختار تصمیم‌گیری و مدیریتی کشور را از مسئله جنگ، در مواجهه با مسئله تهدید و استفاده از قدرت برای تأمین اهداف سیاسی، تحت تأثیر اساسی قرار داده و خواهد داد. ...

برچسب ها:

نظریه قدرت

،

تجربه جنگ

شکل گیری مفاهیم اساسی جنگ

چهارشنبه ۱۹ مهر ۱۴۰۲

تعریف روش‌شناسی بررسی «مفاهیم اساسی» جنگ ایران و عراق در این یادداشت، بمعنای بررسی «تاریخ شکل گیری و تلاقی مفاهیم» با تحولات سیاسی، نظامی و امنیتی است. زیرا تأثیر شرایط و تجربه مواجهه با مسئله جنگ، موجب شکل گیری مفاهیم می شود. متقابلاً مفاهیم امکان فهم از شرایط و صورت‌بندی رخدادها و مواجهه با مسائل را فراهم می‌کند. با این توضیح، بدون استفاده از «مفاهیم»، امکان فهم از شرایط و صورت بندی تحولات وجود ندارد. چنانکه بدون وجود شرایط، امکان تجربه فهم از مسائل ایجاد نخواهد شد. ...

برچسب ها:

مفاهیم اساسی جنگ

،

تاریخمندی فهم

،

تحریف تاریخ

ارزیابی علت وقوع جنگ؛ تأثیر شرایط یا ماهیت جنگ؟

چهارشنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۲

عنوان این یادداشت دربردارنده یک پرسش اساسی درباره ارزیابی علت وقوع جنگ در شهریور سال 1359 است که به دو بخش قابل تقسم می باشد:

اول: اگر علت وقوع جنگ با رجوع به «شرایط» و تأثیر آن بر تغییر موازنه نظامی و عدم تجربه مدیریتی مورد تأکید قرار بگیرد، در واقع تأثیر پیروزی انقلاب با تغییر در نظم سیاسی در کشور و تضعیف قدرت نظامی، شرایط را برای تسهیل در تصمیم گیری عراق برای حمله به ایران فراهم کرد . ادبیات این نظریه در گفتار و نوشتار موجود قابل مشاهده می باشد.

دوم: اگر بر روی «هدف و ماهیت جنگ»، به معنای استفاده عراق از قدرت نظامی علیه ج.ا.ایران، بعنوان عامل موثر در فراهم شدن زمینه‌های علت وقوع جنگ تأکید شود، در واقع نگرانی از تثبیت و گسترش انقلاب نقش مهمی در وقوع جنگ داشته است. ادبیات این نظریه نیز در گفتار و نوشتار موجود قبل مشاهده می باشد.

با فرض وجود اجماع درباره علت وقوع جنگ در چهارچوب نظریه «پیوستگی جنگ با انقلاب»، با تغییر در شرایط و نگرانی از پیامدهای پیروزی انقلاب در ایران، استفاده از این نظریه علاوه بر فرهم کردن امکان تبیین تاریخی از علت وقوع جنگ در شهریور سال 1359، می تواند راهنمای مناسبی برای ترسیم چشم انداز بی‌ثباتی و تغییر نظام سیاسی در ایران باشد که زمینه های بحران امنیتی، تجزیه و جنگ را فراهم خواهد کرد.

مطالب مرتبط:

- مطالب مربوط به علل وقوع جنگ

برچسب ها:

علل وقوع جنگ

،

پیوستگی جنگ و انقلاب

معرفی
    محمد درودیان هدف از تأسیس این صفحه، بیان دیدگاه‌ها درباره ابعاد سیاسی، اجتماعی و نظامی جنگ ایران و عراق و نیز بازاندیشی و اصلاح نظرات و آثار منتشر شده است. تقاضا دارم از طریق آدرس m.doroodian@yahoo.com بنده را از نقطه نظرات نقادانه و پیشنهادی خویش بهره‌ مند فرمایند.
    همچنین یادداشت های بنده از طریق کانال های ایتا و تلگرام قابل دسترسی است.

کانال ایتا محمد درودیان کانال تلگرام محمد درودیان
جستجو



    در اين سایت
    در كل اينترنت
برچسب ها